تقسیم بندی الگوی بارش در استان فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویر احمد با استفاده از روش تحلیل مولفه اصلی

مطالعه توزیع جغرافیایی بارندگی به جهت استفاده وسیع آن در کشاورزی، منابع آب، صنعت، توریسم، احداث و بهره برداری از سدها و نیز علم آبیاری حائز اهمیت می باشد. با استفاده از روش آماری مولفه اصلی ‏‎principal component analysis, oca)‎‏) که در مطالعات هوا و اقلیم شناسی کاربد وسیعیدارد می توان داده های اقلیمی نظیر بارندگی در یک گسترده وسیع جغرافیایی را پهنه بندی کرده و نسبت به کاهش حجم داده ها اقدام نمود. در این تحقیق، پهنه بندی بارندگی فصول پائیز، زمستان و بهار 46 ایستگاه باران سنجی واقع استانهای بوشهر، فارس و کهگیلویه و بویر احمد مورد توجه قرار گرفت. ماتریس همبستگی بین داده های ایستگاه های تعیین و بعنوان افیل ورودی جهت اجرای برنامه ‏‎pca‎‏ مورد استفاده قرار گرفت. مقادیر ویژه استاندارد دشه ‏‎(eigenvalues)‎‏، بردار ویژه ‏‎eigenvectors)‎‏)، سریهای زمانی مولفه اصلی ‏‎principal (components, pcs)‎‏ و عاملیها بارگذاری ‏‎(loadings)‎‏ محاسبه گردیدند. از روش آزمون اسکریت ‏‎screet test)‎‏) جهت تعیین تعداد مولفه های اصلی استفاده گردید. دو مولفه اول بارندگی فصل پائیز، زمستان و بهار که مجموعا بترتیب 5/63، 2/68 و 6/51 درصد واریانس بارندگی را تعریف می نمودند بعنوان مولفه های اصلی در نظر گرفته شدند و بقیه مولفه ها به خاطر نقش کم آنها در توجیه واریانس قابل اغماض تشخیص داده شد و بدین ترتیب کل منطقه مورد مطاعه به دو ناحیه مستقل بارندگی تقسیم گردید.علت تفاوت الگوی بارندگی دو منطقه مورد مطالعه، نفوذ توده هوای سودانی، نزدیک بودن به نواحی کویر مرکزی ایران و وجود رشته کوه زاگرس ارزیابی گردید.